ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΟΙΛΑΔΩΝ ΚΑΙ ΓΕΦΥΡΙΩΝ. Η ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΩΝ ΠΟΤΑΜΩΝ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΩΤΗ-ΚΡΙΚΕΛΛΟΠΟΤΑΜΟΥ ΚΑΙ ΤΡΙΚΕΡΙΩΤΗ.

Η κοιλάδα αυτή έχει την ιδιομορφία να διαρρέεται από τους δύο ποταμούς, τον Καρπενησιώτη και τον Κρικελλοπόταμο ή Κρικελλιώτη, οι οποίοι μετά από ρου δεκαπέντε περίπου χιλιομέτρων ο καθένας, συναντώνται στην περιοχή Διπόταμα και σχηματίζουν έναν πλέον ποταμό τον Τρικεριώτη ή Αγαλιανό, ο οποίος, έχοντας διανύσει πορεία δεκαέξι περίπου χιλιομέτρων, χύνεται με τη σειρά του στην τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών. Οι πηγές του Καρπενησιώτη βρίσκονται στα βουνά Πικροβούνι και Καλογερόστανη της περιοχής του χωριού Άγιος Νικόλαος, ενώ ο Κρικελλοπόταμος πηγάζει από τα Κοκκάλια και την Σαράνταινα.
Στη συνέχεια, θα εξετάσουμε τις τρεις αυτές επιμέρους κοιλάδες σαν ένα ενιαίο ποτάμιο σύμπλεγμα, το οποίο οριοθετείται ανατολικά από τα σύνορα της Ευρυτανίας με την Φθιώτιδα και δυτικά από τις κορφές Βελούχι (2.315), Συμπεθερικό (2.104), Περδικότοπος (1.572), Κουμπί (1.536), Χελιδόνα 1.975) και Τέμπλα (1.709).
Μέσα στις κοιλάδες αυτές βρίσκεται χτισμένο το Καρπενήσι, καθώς και τα χωριά Αγ. Νικόλαος, Μυρίκη, Κορυσχάδες, Βουτύρο, Νόστιμο, Κλαυσί, Μουζίλο, Ανιάδα, Συγκρέλλο, Κρίκελλο, Στάβλοι, Δομνίστα, Σταυροπήγι, Σκοπιά, Μεσοκόμη, Ψιανά, Ροσκά, Στουρνάρα, Πρόδρομος, Μικρό Χωριό, Μεγάλο Χωριό, Καρίτσα, Δερμάτι, Χελιδόνα, Προυσός, Καστανιά, Τόρνος, Ασπρόπυργος, Βελωτά, Εσωχώρια, Καταβόθρα, Σταυροχώρι, Αλέστια , Αγία Βλαχέρνα και Σαρκίνη.
Η περιοχή αυτή του νομού Ευρυτανίας έχοντας σαν κορμό τα τρία μεγάλα της ποτάμια, τέμνεται από πάρα πολλές ακόμα ρεματιές, οι κυριότερες των οποίων είναι το Μέγα Ρέμα, ο Κλαρωτός, ο Μουζιλιώτης, το Μοσχονόρρεμα, το Ξερόρρεμα, ο Αρβανίτης, το Δοβιτσινόρρεμα, το Κορικιστιανόρρεμα, ο Προυσιώτης, το Δερματόρρεμα, το Βαθύ Διάσελο, ο Σταυλιώτης, το Παλιοχωρίτικο ρέμα, το Μουτσαριώτικο, το Χαλικόρρεμα αλλά και πολλά άλλα ακόμα μικρότερα.
Τα πέτρινα γεφύρια που συναντάμε στην περιοχή αυτή του νομού, συνοπτικά είναι: Του Πλατανορέματος και του Καλόγερου στον Άγιο Νικόλαο, στα Χατζογιαννέικα, στο Μέγα ρέμα και στου Τίου το ρέμα, της οδού Κοσμά του Αιτωλού στο Καρπενήσι, των Γοργιανάδων, του Ξερολύκου, η Καμάρα Κλαυσίου, του Νόστιμου, του Αγ. Γεωργίου, του Κάντζιου και του Μπούχαλη στο Μεγάλο Χωριό, του Γαύρου, της Καρίτσας, το γεφύρι στο Μύλο της κάτω Καρίτσας, του Μπαλτά, του Τόρνου, της Ρωσκάς και του Πρόδρομου. Επίσης, υπήρχαν και τα γεφύρια του Δεσπότη, της Καρίτσας το γεφύρι ανάμεσα στα υψώματα Ψηλό Κοτρώνι και Πρ. Ηλίας και δύο γεφύρια στον Προυσό που όμως έχουν πέσει και μόνο κάποια τμήματα των θεμελίων τους σήμερα σώζονται.
Αν οριοθετήσουμε την περιοχή των γεφυριών, βλέπουμε ότι όλα εκτός από δύο βρίσκονται στην ευρύτερη λεκάνη απορροής του Καρπενησιώτη και του Προυσιώτη. Τα μοναδικά γεφύρια στην κοιλάδα του Κρικελλοπόταμου είναι χτισμένα στη Ρωσκά και τον Πρόδρομο.
Μορφολογικά, είναι όλα μονότοξα και μικρά σε διαστάσεις, με εξαίρεση τα γεφύρια του Μπαλτά και του Γαύρου που είναι αρκετά ογκώδη. Αρκετά από αυτά χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα, ορισμένα έχουν σκεπαστεί από την άσφαλτο, ενώ έχει επεκταθεί το πλάτος του υπερκείμενου δρόμου για την εξυπηρέτηση των νέων αναγκών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αισθητική παραμόρφωση των γεφυριών αυτών που για να δούμε την αρχική τους μορφή πρέπει να καταφύγουμε σε παλιές μόνο φωτογραφίες. Σε δύο δε περιπτώσεις, τα γεφύρια έχουν τελείως σκεπαστεί και δεν φαίνεται πλέον κανένα τμήμα τους.
Αυτά είναι σε γενικές γραμμές τα γεφύρια της κοιλάδας των ποταμών Καρπενησιώτη, Κρικελλοπόταμου και Τρικεριώτη. Ας τα γνωρίσουμε, λοιπόν, αναλυτικά..